ಮಿಲ್ಖಾ ಸಿಂಗ್‌ ನಿಧನ..ಭಾರತ ವಿಭಜನೆ ವೇಳೆ ಕುಟುಂಬಸ್ಥರ ಹತ್ಯೆಯ ಘೋರ ದುರಂತದಿಂದೆದ್ದು ಫ್ಲೈಯಿಂಗ್‌ ಸಿಖ್‌ ಓಡಿದ ದಾರಿ..

ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಅಪ್ರತಿಮ ಕ್ರೀಡಾ ನಾಯಕ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮಿಲ್ಖಾ ಸಿಂಗ್ ಶುಕ್ರವಾರ ರಾತ್ರಿ ಚಂಡೀಗಡದಲ್ಲಿ ಕೋವಿಡ್‌ ನಂತರದ ತೊಂದರೆಯಿಂದ ತಮ್ಮ ಕೊನೆಯುಸಿರೆಳದರು.ಅವರಿಗೆ ವಯಸ್ಸು 91 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಾಗಿತ್ತು.
ಮಿಲ್ಖಾ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಕೋವಿಡ್ -19 ಸೋಂಕಿಗೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಈ ವಾರದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಪತ್ನಿ ನಿರ್ಮಲ್ ಕೌರ್ ಅವರನ್ನು ಕೋವಿಡ್ -19 ಸೋಂಕಿನಿಂದಾಗಿಯೇ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಮಿಲ್ಖಾಗೆ 14 ಬಾರಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ ಗಾಲ್ಫ್ ಆಟಗಾರ ಜೀವ್ ಮಿಲ್ಖಾ ಸಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಮೂವರು ಪುತ್ರಿಯರಾದ ಮೋನಾ ಸಿಂಗ್, ಸೋನಿಯಾ ಸಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಅಲೀಜಾ ಗ್ರೋವರ್ ಇದ್ದಾರೆ.
ಮಿಲ್ಖಾ ಸಿಂಗ್ 1929 ರಲ್ಲಿ ಈಗಿನ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಪಂಜಾಬ್‌ ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ವಿಭಜನೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ಅನಾಥರಾಗಿದ್ದರು. ವಿಭಜನೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರ ತಂದೆ-ತಾಯಿ , ಇಬ್ಬರು ಸಹೋದರಿಯರು ಮತ್ತು ಒಬ್ಬ ಸಹೋದರ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದ ಮಿಲ್ಖಾ ಸಿಂಗ್ ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೇ ದೊಡ್ಡ ದುರಂತವನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಯಿತು.ಆದರೂ ಅವರು ಎದೆ ಗುಂದದೆ ಮುನ್ನಡೆದರು. ಓಡೊದರು… ಓಡುತ್ತಲೇ ಇದ್ದರು.
ಮಿಲ್ಖಾ ಸಿಂಗ್‌ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಸ್ಮರಣೀಯ ರೇಸ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದಿದ್ದಾರೆ . ಫ್ಲೈಯಿಂಗ್ ಸಿಖ್ ಎಂದೇ ಜನಪ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದ ಅವರು, 1960ರಲ್ಲಿ ರೋಮಿನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಒಲಿಂಪಿಕ್ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟದಲ್ಲಿ 400 ಮೀಟರ್ ಓಟದಲ್ಲಿ ಒಲಿಂಪಿಕ್ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯ ಫೈನಲ್ ತಲುಪಿದ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ ಪುರುಷ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಪಾತ್ರರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಮಿಲ್ಖಾ ಆ ಓಟವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದರು ಆದರೆ ಅಂತಿಮವಾಗಿ 0.01 ಸೆಕೆಂಡುಗಳ ಹಿನ್ನಡೆಯಲ್ಲಿ ಕಂಚಿನ ಪದಕದಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡರು. ನಾಲ್ಕನೇ ಸ್ಥಾನ ಗಳಿಸಿದರೂ, ಸಿಂಗ್ ಅಲ್ಲಿ ಹೊಸ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು, ಅದನ್ನು ಮುಂದಿನ 38 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಯಾರಿಗೂ ಮುರಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಪರಮ್‌ಜೀತ್ ಸಿಂಗ್ 1998 ರಲ್ಲಿ ಈ ದಾಖಲೆ ಮುರಿದರು.
ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಚಂಡೀಗಡದ ತಮ್ಮ ನಿವಾಸದಲ್ಲಿ ಮಿಲ್ಖಾ ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲಿ 60 ವರ್ಷಗಳು ಸಂದಿವೆ ಮತ್ತು ರೋಮಿನಲ್ಲಿ ಪದಕ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದು ಇನ್ನೂ ನನಗೆ ನೋವಿದೆ. ನಾನು ಪದಕವನ್ನು 0.01 ಸೆಕೆಂಡುಗಳಿಂದ ಕಳೆದುಕೊಂಡೆ ಎಂದು ವರದಿಗಾರನಿಗೆ ಹೇಳಿದ್ದರು.

ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾರತದ ಜಾಗತಿಕ ಸೂಪರ್ಸ್ಟಾರ್: ಫ್ಲೈಯಿಂಗ್ ಸಿಖ್
1950ರ ದಶಕದ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು 1960ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಯುವ ರಾಷ್ಟ್ರವಾದ ಭಾರತವು ಮಿಲ್ಖಾ ಬೆಳಲಕಿಗೆ ಬರುವ ತನಕ ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಕ್ರೀಡೆ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಅಷ್ಟಾಗಿ ತಿಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಮಿಲ್ಖಾ ನಿರೂಪಣೆಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿದರು, ಮತ್ತು ಇಂದಿನವರೆಗೂ, ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ, ಕೆಲವು ಭಾರತೀಯ ಸ್ಪ್ರಿಂಟರ್‌ಗಳು ಅವರ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು ಅವರು ಬಿಟ್ಟುಹೋದ ಶ್ರೀಮಂತ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ.
ಮಿಲ್ಖಾ ನಾಲ್ಕು ಏಷ್ಯನ್ ಗೇಮ್ಸ್ ಚಿನ್ನದ ಪದಕಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಿದ್ದಾರೆ – 1958 ರಲ್ಲಿ 200 ಮೀ ಮತ್ತು 400 ಮೀ, ಮತ್ತು 1962 ರಲ್ಲಿ 400 ಮೀ ಮತ್ತು 4×400 ಮೀ ರಿಲೇ.
1958 ರ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟದಲ್ಲಿ ಈ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿದ ಅವರು 440 ಮೀಟರ್ ಹರ್ಡಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಓಟದಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟದಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನ ಗೆದ್ದ ಮೊದಲ ಕ್ರೀಡಾಪಟು. ಮಿಲ್ಖಾ ಅವರ ಮೊದಲ ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಚಿನ್ನವು ಭಾರತೀಯ ಕ್ರೀಡಾ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ನಿಜಕ್ಕೂ ಒಂದು ಅವಿಸ್ಮರಣೀಯ ಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ. ಇದು ಪ್ರಧಾನಿ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರೂ ಅವರ ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಜಾದಿನವನ್ನು ಘೋಷಿಸಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು.
2010ರ ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟದಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣ ಪೂನಿಯಾ ಮಹಿಳಾ ಡಿಸ್ಕಸ್ ಥ್ರೋ ಗೆಲ್ಲುವವರೆಗೂ ಸಿಂಗ್ ಅವರ ವಿಜಯದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಇನ್ನೂ 52 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಮತ್ತು ಫೀಲ್ಡಿನಲ್ಲಿ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು.

‘ನಾನು ಓಡುತ್ತಲೇ ಇರಬೇಕು ಎಂದು ನಾನು ಅರಿತುಕೊಂಡೆ’
ಅವಿಭಜಿತ ಪಂಜಾಬ್‌ನ ಗೋವಿಂದಪುರ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ (ಈಗ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿದೆ) ಜನಿಸಿದ ಮಿಲ್ಖಾ ಇತರ 14 ಒಡಹುಟ್ಟಿದವರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. ತನ್ನ ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ದುರಂತಗಳನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಂಡರು. 1947 ರಲ್ಲಿ ವಿಭಜನೆಗೆ ಮುಂಚಿನ ಗಲಭೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವನು ತನ್ನ ಹೆತ್ತವರು ಮತ್ತು ಇತರ ಕೆಲವು ಒಡಹುಟ್ಟಿದವರ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡ ನೋಡಿದ್ದಾರೆ.
“ಪುತರ್‌ ಮೈನೆ ಜಿಂದಗಿ ಔರ್ ಮೌತ್‌ ದೋನೋ ಕರೀಬ್ ಸೆ ದೇಖಿ ಹೈ (ಮಗನೇ, ನಾನು ಜೀವನ ಮತ್ತು ಮರಣವನ್ನು ಬಹಳ ಹತ್ತಿರದಿಂದ ನೋಡಿದ್ದೇನೆ). ನಾನು ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೇ ಅರಿತುಕೊಂಡೆ, ನಾನು ಓಡುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತೇನೆ, ಮತ್ತು ನಾನು ಅದನ್ನು ನಿಖರವಾಗಿ ಮಾಡಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಒಮ್ಮೆ ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ್ದರು.
ಮಿಲ್ಖಾ ತನ್ನ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ವಿಫಲವಾದ ನಂತರ 1951 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಓಟವನ್ನು ನಡೆಸಿದರು – ಐದು ಮೈಲಿಗಳ ಕ್ರಾಸ್ ಕಂಟ್ರಿ – ಅಲ್ಲಿ ಸೇನಾ ತರಬೇತುದಾರ ಗುರುದೇವ್ ಸಿಂಗ್ ಅಗ್ರ -10 ರೊಳಗೆ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದವರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಹಾಲಿನ ಭರವಸೆ ನೀಡಿದರು.
ಅವರು ಆರನೇ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ನಂತರ 400 ಮೀ ಓಟದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ತರಬೇತಿಗೆ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಉಳಿದವು, ಅವರು ಹೇಳಿದಂತೆ, ಭಾರತದ ಕ್ರೀಡಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ನಂಬಲಾಗದ ಪರಂಪರೆಯಾಗಿದೆ.
ಬಾಲಿವುಡ್ ಚಲನಚಿತ್ರ ‘ಭಾಗ್ ಮಿಲ್ಖಾ ಭಾಗ್’ ಆಧಾರಿತ ತನ್ನ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಯಲ್ಲಿ, ಆ ಓಟದ ಹಿಂದಿನ ದಿನ ತನ್ನ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿಗಳಿಂದ ಕ್ರೂರವಾಗಿ ಹಲ್ಲೆಗೊಳಗಾಗಿದ್ದರೂ 1956 ರ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಆಯ್ಕೆ ಟ್ರಯಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

ಏಷ್ಯನ್ ಪ್ರಾಬಲ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಯುದ್ಧ
ಲಾಹೋರ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ 1960 ರ ಇಂಡೋ-ಪಾಕ್ ಕ್ರೀಡಾ ಸಭೆ ಇಲ್ಲದೆ ಮಿಲ್ಖಾ ಅವರ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿಜೀವನದ ಕಥೆ ಅಪೂರ್ಣ, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಅಬ್ದುಲ್ ಖಲೀಕ್ ಅವರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದರು. 1958 ರ ಏಷ್ಯನ್ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟದಲ್ಲಿ 100 ಮೀಟರ್ ಚಿನ್ನ ಗೆದ್ದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಖಲಿಕ್ ಅವರನ್ನು ಏಷ್ಯಾದ ಅತಿ ವೇಗದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಯಿತು. ಅದೇ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟದಲ್ಲಿ 400 ಮೀ ಚಿನ್ನ ಗೆದ್ದ ನಂತರ, 200 ಮೀ ಫೈನಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಿಲ್ಖಾ ಕೂಡ ಖಲೀಕ್ ಅವರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದರು. ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಜನರಲ್ ಅಯೂಬ್ ಖಾನ್ ಅವರಿಗೆ “ಫ್ಲೈಯಿಂಗ್ ಸಿಖ್” ಎಂಬ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಬಿರುದು ನೀಡಿದರು.

ಮೊದಲಿಗೆ, ಮಿಲ್ಖಾ ಅವರು, ಭಾರತ ವಿಭಜನೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಹೆತ್ತವರನ್ನು ತನ್ನಿಂದ ಕಸಿದುಕೊಂಡ ದೇಶಕ್ಕೆ ಮರಳಲು ಇಷ್ಟಪಡದ ಕಾರಣ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಹೋಗಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಪ್ರಧಾನಿ ಜವಾಹರ್ ಲಾಲ್ ನೆಹರೂ ಅವರು ಮಿಲ್ಖಾ ಅವರನ್ನು ಈ ರಾಕ್ಷಸರನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಮನವೊಲಿಸಿದರು.
ಕುತೂಹಲಕಾರಿಯಾಗಿ, ಮಿಲ್ಖಾ ಅವರ ನಿಲುವಿನ ಕ್ರೀಡಾಪಟುವಿಗೆ ಅರ್ಜುನ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು 1961 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು, ಇದನ್ನು 2001 ರಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅವರು ಇದನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದರು. ಅವರಿಗೆ 1959 ರಲ್ಲಿ ಪದ್ಮಶ್ರೀ ನೀಡಲಾಯಿತು.
ಮಿಲ್ಖಾ, ತನ್ನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ, ಒಂದು ತಿಂಗಳು ಹೋರಾಡಿದ ನಂತರ ಅವರ ದೇಹವು ಕೋವಿಡ್ -19 ಗೆ ಸೋಲುವ ಮೊದಲು ಹಲವಾರು ನಿಕಟ ಕರೆಗಳಿಂದ ಬದುಕುಳಿದಿತ್ತು.

ಫ್ಲೈಯಿಂಗ್ ಸಿಖ್’ ವೃತ್ತಿಜೀವನದ ಮೈಲಿಗಲ್ಲುಗಳು..:
1958 ರ ಏಷ್ಯನ್ ಗೇಮ್ಸ್ – ಮಿಲ್ಖಾ ಸಿಂಗ್ 1958 ರ ಟೋಕಿಯೊ ಏಷ್ಯನ್ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟದಲ್ಲಿ ಭಾರತವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದರು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು 200 ಮೀಟರ್ ಮತ್ತು 400 ಮೀಟರ್ ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನ ಗೆದ್ದರು ಮತ್ತು ಹೊಸ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು.
1958 ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟ – ಮಿಲ್ಖಾ ಸಿಂಗ್ 400 ಮೀಟರ್ ಓಟದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿ 46.6 ಸೆಕೆಂಡುಗಳಲ್ಲಿ ಓಟವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹೊಸ ದಾಖಲೆ ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಮಿಲ್ಖಾ ಸಿಂಗ್ ಕಾಮನ್ವೆಲ್ತ್ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟದಲ್ಲಿ ದೇಶದಿಂದ ಚಿನ್ನದ ಪದಕ ಗೆದ್ದ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ ಕ್ರೀಡಾಪಟು ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೂ ಪಾತ್ರರಾದರು.
‘ದಿ ಫ್ಲೈಯಿಂಗ್ ಸಿಖ್’ – 1960 ರಲ್ಲಿ ಮಿಲ್ಖಾ ಸಿಂಗ್ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಅಬ್ದುಲ್ ಖಲೀಕ್ ಅವರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಆಗಿನ ಜನರಲ್ ಅಯುಬ್ ಖಾನ್ ಅವರು ಮಿಲ್ಖಾ ಅವರಿಗೆ ‘ಫ್ಲೈಯಿಂಗ್ ಸಿಖ್’ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಮಿಲ್ಖಾ ಕೇವಲ 45.8 ಸೆಕೆಂಡುಗಳಲ್ಲಿ ಓಟವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು.

1962 ರ ಏಷ್ಯನ್ ಗೇಮ್ಸ್ – 1962 ರ ಜಕಾರ್ತಾ ಏಷ್ಯನ್ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟದಲ್ಲಿ ಮಿಲ್ಖಾ ಅದ್ಭುತ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ‘ದಿ ಫ್ಲೈಯಿಂಗ್ ಸಿಖ್’ 400 ಮೀಟರ್ ಮತ್ತು 4* 400 ರಿಲೇಯಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನ ಗೆದ್ದರು.
ಮಿಲ್ಖಾ ಸಿಂಗ್ 1964 ರಲ್ಲಿ ನಿವೃತ್ತರಾದರು ಆದರೆ ಅವರು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು 1964 ಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ಕೆಲವು ಚಿನ್ನ ಮತ್ತು ಬೆಳ್ಳಿ ಪದಕಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಿದ್ದರು. ಮಿಲ್ಖಾ ಸಿಂಗ್ ಅವರ ಅದ್ಭುತ ಸಾಧನೆಗಳಿಗಾಗಿ 1959 ರಲ್ಲಿ ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಯಿತು,
ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಮತ್ತು ಫೀಲ್ಡ್ ಈವೆಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಕ್ರೀಡಾಪಟು ಒಲಿಂಪಿಕ್ ಪದಕ ಗೆಲ್ಲಬೇಕೆಂಬುದು ಮಿಲ್ಖಾ ಸಿಂಗ್ ಅವರ ಕೊನೆಯ ಆಶಯವಾಗಿತ್ತು. ಟೋಕಿಯೊದಲ್ಲಿ, ಯಾರಾದರೂ ದಂತಕಥೆಯ ಅಂತಿಮ ಆಸೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಆಶಿಸುತ್ತೇವೆ.