ಭಾರತೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಹಸಿರು ಹಣಕಾಸು ಸವಾಲು

ಮುಂದಿನ ವಾರ ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಕುರಿತ ಕಾರ್ಯಸೂಚಿಯನ್ನು ಮರುರೂಪಿಸಲು ಅಮೆರಿಕದ ಹೊಸ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಜೋ ಬಿಡೆನ್ ವಿಶ್ವ ನಾಯಕರ ವಿಶೇಷ ಸಭೆಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆ ವಹಿಸಲಿದ್ದು, ಇದು ಟ್ರಂಪ್‌ ಆಡಳಿತದಿಂದ ಅಮೆರಿಕ ಮಹತ್ವದ ಬದಲಾವಣೆಯತ್ತ ಹೊರಳುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಹಸಿರು ಹೂಡಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆದಾರರ ಆಸಕ್ತಿಯ ನಡುವೆ ಅಮೆರಿಕದ ಆಡಳಿತವು ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯತ್ತ ಗಮನ ಹರಿಸಿದೆ.
ಭಾರತಕ್ಕೆ, ಇದು ಸವಾಲು ಮತ್ತು ಅವಕಾಶ ಎರಡನ್ನೂ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಹವಾಮಾನ ನ್ಯಾಯದ ಬೇಡಿಕೆಗಳ ನಡುವೆ (ಜಾಗತಿಕ ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಬಹುಪಾಲು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳ ಹಿಂದಿನ ಕ್ರಮಗಳಿಂದಾಗಿ ಆಗಿರುವಂಥದ್ದು) ಮತ್ತು ಇಂಗಾಲ-ಬೆಳಕು ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಬದ್ಧತೆ ತೋರಿಸಬೇಕಾದ ಅಗತ್ಯದ ನಡುವೆ ಭಾರತವು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಹೆಜ್ಜೆ ಇಡಬೇಕಿದೆ. ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ ಮತ್ತು ಇತರ ಹಸಿರು ಉಪಕ್ರಮಗಳಿಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ಸರಾಗಗೊಳಿಸಿದರೆ ಮಾತ್ರ ಹಸಿರು ಹೂಡಿಕೆಗಳತ್ತ ಈ ದೂಡುವಿಕೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅವಕಾಶ ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
ನೀತಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಸಲಹಾ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ಹವಾಮಾನ ನೀತಿ ಉಪಕ್ರಮ (ಸಿಪಿಐ) ಪ್ರಕಾರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಹಣಕಾಸು ಹರಿವು ಕ್ರಮವಾಗಿ 2016-17 ಮತ್ತು 2017-18ರಲ್ಲಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ 1.11 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂ. ಮತ್ತು 1.37 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಷ್ಟಿತ್ತು. ಇದು ಭಾರತದ ಅಂದಾಜು ವಾರ್ಷಿಕ ಅವಶ್ಯಕತೆಯ ಸರಿಸುಮಾರು 10%.
ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಹವಾಮಾನ ಕ್ರಮಕ್ಕಾಗಿ 2015 ರಿಂದ 2030 ರ ವರೆಗೆ ದೇಶಕ್ಕೆ 162.5 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂ. (2.5 ಲಕ್ಷ ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಡಾಲರ್‌) ಅಥವಾ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು 11 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಷ್ಟು ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಭಾರತದ ಪರಿಸರ, ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಸಚಿವಾಲಯ ಅಂದಾಜಿಸಿದೆ.
ಇದರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 85% ದೇಶೀಯ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಬಂದಿದ್ದು, ಖಾಸಗಿ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳಾದ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಮತ್ತು ನಿಗಮಗಳು ಇದರಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಎರಡರಷ್ಟು ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಉಳಿದ 15% ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮೂಲಗಳಾದ ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆ (ಎಫ್‌ಡಿಐ) ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ಆಗಿದ್ದು. ಭಾರತಕ್ಕೆ ತನ್ನ ಹವಾಮಾನ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಪವರ್ ಪ್ಲೇ: ಸಿಪಿಐ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, 2016-18ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಹಸಿರು ಹಣಕಾಸುಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 80% ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನಾ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಕಡೆಗೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಇದು ಜಾಗತಿಕ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿದೆ. ಮುಂದಿನ ಉಪ-ವಲಯ ವರ್ಗೀಕರಣವು ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸೌರ ವಿದ್ಯುತ್ ಯೋಜನೆಗಳು ಎಲ್ಲಾ ನಿಧಿಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 41% ನಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿವೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಪವನ ಶಕ್ತಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯು 23%ರಷ್ಟಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ನಿಧಿಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 8% ನಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಮೆಟ್ರೋ ರೈಲಿನಂತಹ ಮಾಸ್ ರೇಪಿಡ್ ಟ್ರಾನ್ಸಿಟ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್ (ಎಂಆರ್‌ಟಿಎಸ್) ಯೋಜನೆಗಳತ್ತ ನಿರ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಸಿಪಿಐ ವರದಿಯು ಸಾರಿಗೆ ಯೋಜನೆಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಿದ ಎರಡು ಹಣಕಾಸಿನ ವರ್ಷಗಳು ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿರಲಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಮಾಸ್ ರೇಪಿಡ್ ಟ್ರಾನ್ಸಿಟ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್ (ಎಂಆರ್‌ಟಿಎಸ್) ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಮೇಲಿನ ಬಂಡವಾಳ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಮುಖ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಮತ್ತು ಈ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೂಡಿಕೆ ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.

ನಿಯಂತ್ರಕ ನಡ್ಜಸ್: ಹಸಿರು ಹೂಡಿಕೆಗಳ ಕಡೆಗೆ ಹಣಕಾಸು ಚುಕ್ಕಾಣಿ ಹಿಡಿಯುವಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಹವಾಮಾನ ಸಂಬಂಧಿತ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುವಿಕೆಗಳನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸುವುದು, ಹಸಿರು ಹೂಡಿಕೆಗೆ ನಿರ್ದೇಶನ ಮತ್ತು ರಿಯಾಯಿತಿ ಸಾಲ ನೀಡುವುದು ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಯ ಮೂಲಕ ಇದನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು. ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (ಆರ್‌ಬಿಐ) ತನ್ನ ಹಸಿರು ಹಣಕಾಸು ಉಪಕ್ರಮದ ಭಾಗವಾಗಿ, 2015 ರಲ್ಲಿ ಆದ್ಯತೆಯ ವಲಯದ ಸಾಲದಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಆದರೂ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸಾಲವು ನೀರಸವಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ: ಅಂದರೆ ಒಟ್ಟು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸಾಲದ 0.5% ಮತ್ತು ಒಟ್ಟು ವಿದ್ಯುತ್ ವಲಯದ ಸಾಲದ 7.9 % ಮಾತ್ರ. ಮುಂಬರುವ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಈ ಅನುಪಾತವು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್‌ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ (ಆರ್‌ಬಿಐ) ನಿರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.
ಹಸಿರು ಬಾಂಡ್‌ಗಳು ಹಸಿರು ಹಣಕಾಸು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ಮತ್ತೊಂದು ಜನಪ್ರಿಯ ವಿಧಾನವಾಗಿದೆ. ಜನವರಿ 2018 ರಿಂದ, ಭಾರತವು ಸುಮಾರು 8 ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್‌ ಮೌಲ್ಯದ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಕಂಡಿದೆ ಎಂದು ಆರ್‌ಬಿಐನ ಮಾಸಿಕ ಬುಲೆಟಿನ್ ನಲ್ಲಿ ಜನವರಿ ವರದಿ ತಿಳಿಸಿದೆ. ಆದರೂ, ಇದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುವ ಎಲ್ಲಾ ಬಾಂಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಕೇವಲ 0.7% ನಷ್ಟಿದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯದ ಗ್ರಹಿಕೆ ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಹೂಡಿಕೆಗಳ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮುಂಗಡ ವೆಚ್ಚಗಳಿಂದಾಗಿ ಹಸಿರು ಬಾಂಡ್‌ಗಳು ದುಬಾರಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಆರ್‌ಬಿಐ ವರದಿ ಹೇಳಿದೆ.
ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪ್ರೀಮಿಯಂ: ಕಂಪನಿಗಳು ಮತ್ತು ನಿಧಿ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರು (fund managers) ಕೂಡ ಈ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಆಸಕ್ತಿಯಿಂದ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಆಡಳಿತದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ, ಹಸಿರು ಹಣಕಾಸು ಸುಸ್ಥಿರತೆ ಹಣಕಾಸು ಎಂಬ ವಿಶಾಲ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಪರಿಸರ ಪ್ರಭಾವದ ಜೊತೆಗೆ, ಇದು ವ್ಯವಹಾರದ ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಸಹ ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ. ಫಲಿತಾಂಶದ ಇಎಸ್‌ಜಿ (ಪರಿಸರ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತ) ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಕಂಪನಿಯ ಹೂಡಿಕೆಯ ಸುಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ನೈತಿಕ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಔಪಚಾರಿಕ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಇಎಸ್‌ಜಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ಹೂಡಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ.