ನವದೆಹಲಿ: ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಸ್ಪರ್ಧೆ ಬಹುತೇಕ ಖಚಿತವಾಗಿದ್ದು, ಸೋನಿಯಾ ಗಾಂಧಿ, ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಗಾಂಧಿ ವಾದ್ರಾ ಅವರು ಪಕ್ಷದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಸ್ಪರ್ಧಿಸದಿರಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದರಿಂದ, ಸುಮಾರು 24 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಗಾಂಧಿಯೇತರರೊಬ್ಬರು ಚುಕ್ಕಾಣಿ ಹಿಡಿಯಲಿದ್ದಾರೆ ಮತದಾನದಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷವನ್ನು ಯಾರು ಮುನ್ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ.
ತಮ್ಮ ಉಮೇದುವಾರಿಕೆಯನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದ ರಾಜಸ್ಥಾನ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಅಶೋಕ್ ಗೆಹ್ಲೋಟ್ ಅವರು ಪಕ್ಷದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರ ಹುದ್ದೆಗೆ ಸ್ಪರ್ಧೆ ಮಾಡುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ, ಶನಿವಾರ ನಾಮಪತ್ರಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಉದ್ದೇಶ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿರುವ ಶಶಿ ತರೂರ್ ಅವರರನ್ನು ಗೆಹ್ಲೋಟ್ ಎದುರಿಸುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.
ಈ ಬಾರಿಯ ಚುನಾವಣೆಯ ಮಹತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳಲಾದ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರಿಸಿದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಹಾಗೂ ಸಂವಹನ ವಿಭಾಗದ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಜೈರಾಮ್ ರಮೇಶ್, ”ಕಾಮರಾಜ್ ಮಾದರಿಯ ಒಮ್ಮತದಲ್ಲಿ ನಾನು ದೃಢ ನಂಬಿಕೆ ಹೊಂದಿದ್ದೇನೆ ಆದರೆ ಚುನಾವಣೆ ಅನಿವಾರ್ಯವಾದರೆ, ನಾವು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಏಕೈಕ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಆಗಿದೆ ಮತ್ತು ಚುನಾವಣೆಗಳು ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ, ಅವುಗಳನ್ನು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 17 ರಂದು ನಡೆಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ 1950 ರ ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡ ರಮೇಶ್ ಅವರು, ಆಗಿನ ಪ್ರಧಾನಿ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದ ಆಚಾರ್ಯ ಕೃಪಲಾನಿ ಅವರು ಪುರುಷೋತ್ತಮ್ ದಾಸ್ ಟಂಡನ್ ವಿರುದ್ಧ ಸೋತಿದ್ದರು. ಅಲ್ಲದೆ, 1939ರಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ನಡೆದ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಪಿ ಸೀತಾರಾಮಯ್ಯ ಅವರು ನೇತಾಜಿ ಸುಭಾಷ್ ಚಂದ್ರ ಬೋಸ್ ವಿರುದ್ಧ ಸೋತಿದ್ದರು ಎಂಬುದನ್ನು ಅವರು ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡರು.
ಹಾಗೂ ಆ ಎರಡು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷದ ಅಧಿಕೃತ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಸೋತಿದ್ದರು ಎಂದಿದ್ದಾರೆ.
ಆಚಾರ್ಯ ಕೃಪಲಾನಿ vs ಪುರುಷೋತ್ತಮ್ ದಾಸ್ ಟಂಡನ್
1950 ರಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಟಂಡನ್ ಮತ್ತು ಕೃಪಲಾನಿ ನಡುವೆ ಪೈಪೋಟಿ ನಡೆದಿತ್ತು. ಆಶ್ಚರ್ಯಕರವಾಗಿ, ಸರ್ದಾರ್ ವಲ್ಲಭಭಾಯಿ ಪಟೇಲ್ ನಿಷ್ಠಾವಂತರಾಗಿ ಕಂಡುಬಂದ ಟಂಡನ್ ಅವರು ನೆಹರು ಅವರು ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಆಚಾರ್ಯ ಕೃಪಲಾನಿ ಅವರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ್ದರು. ಟಂಡನ್ 1,306 ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರೆ ಕೃಪಲಾನಿ 1,092 ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರು.
ಸೀತಾರಾಮ್ ಕೇಸರಿ ವರ್ಸಸ್‌ ಶರದ್ ಪವಾರ್ ವರ್ಸಸ್‌ ರಾಜೇಶ್ ಪೈಲಟ್
47 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಅಂದರೆ 1997 ರಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ನಡೆದ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೀತಾರಾಮ ಕೇಸರಿ, ಶರದ್ ಪವಾರ್ ಮತ್ತು ರಾಜೇಶ್ ಪೈಲಟ್ ನಡುವೆ ತ್ರಿಕೋನ ಸ್ಪರ್ಧೆ ಏರ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಘಟಕಗಳು ಸೀತಾರಾಮ ಕೇಸರಿ ಅವರನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿದ್ದವು. ಈ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೀತಾರಾಮ ಕೇಸರಿ 6,224 ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದರೆ, ಪವಾರ್ 882 ಮತ್ತು ಪೈಲಟ್ 354 ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರು, ಕೇಸರಿ ಪ್ರಚಂಡ ಗೆಲುವು ಸಾಧಿಸಿದ್ದರು.
ಜಿತೇಂದ್ರ ಪ್ರಸಾದ ವರ್ಸಸ್‌ ಸೋನಿಯಾ ಗಾಂಧಿ
ಮೂರನೇ ಸ್ಪರ್ಧೆಯು 2000 ರಲ್ಲಿ ನಡೆಯಿತು. ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಜಿತೇಂದ್ರ ಪ್ರಸಾದ ಅವರು ಸೋನಿಯಾ ಗಾಂಧಿ ಅವರ ವಿರುದ್ಧ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿ ಸವಾಲೊಡ್ಡಿದ್ದರು. ಸೋನಿಯಾ ಗಾಂಧಿ ಅವರು 7,400 ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದರೆ ಜಿತೇಂದ್ರ ಪ್ರಸಾದ ಅವರು ಕೇವಲ 94 ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು. ಸೋನಿಯಾ ಗಾಂಧಿ ಅವರು ಶೇ.೯೯ರಷ್ಟು ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರು.
24 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಗಾಂಧಿಯೇತರ ಅಧ್ಯಕ್ಷ
2017 ಮತ್ತು 2019 ರ ನಡುವಿನ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ 1998 ರಿಂದ ಚುಕ್ಕಾಣಿ ಹಿಡಿದಿರುವ ಸೋನಿಯಾ ಗಾಂಧಿ ದೀರ್ಘ ಕಾಲದ ವರೆಗೆ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿರುವ ಕೀರ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. 24 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಪಕ್ಷವು ತನ್ನ ಮೊದಲ ಗಾಂಧಿಯೇತರ ಅಧ್ಯಕ್ಷರನ್ನು ಹೊಂದಲಿದೆ.
ಪ್ರಸ್ತುತ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡಿದ ರಾಜಕೀಯ ವೀಕ್ಷಕ ರಶೀದ್ ಕಿದ್ವಾಯಿ, ಈ ಬಾರಿಯ ಚುನಾವಣೆಯು ಅಭೂತಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಎರಡೂ ಆಗುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಸೋನಿಯಾ ಗಾಂಧಿ, ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಗಾಂಧಿ ಅವರ ಸ್ಥಾಪಿತ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನಾಯಕತ್ವವು ಕಣದಲ್ಲಿಲ್ಲ. ಮತ್ತು ಮತಯಂತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ನಿಗಾ ಇಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಅವರು ತಟಸ್ಥರಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತಾರೆಯೇ ಅಥವಾ ಗೆಹ್ಲೋಟ್‌ಗೆ ಬೆಂಬಲವಾಗಿ ಕೆಲವು ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಸಂದೇಶಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸುತ್ತಾರೆಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು ನೋಡಬೇಕಾಗಿದೆ” ಎಂದು ಕಿದ್ವಾಯಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯೋತ್ತರ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಗಾಂಧಿ ಕುಟುಂಬದ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬರು ಒಟ್ಟು ಸುಮಾರು 40 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಪಕ್ಷದ ಚುಕ್ಕಾಣಿ ಹಿಡಿದಿದ್ದಾರೆ.ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ, ಪಕ್ಷವನ್ನು ಇದುವರೆಗೆ 16 ಜನರು ಮುನ್ನಡೆಸಿದ್ದಾರೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ಐದು ಮಂದಿ ಗಾಂಧಿ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
1947-1963 ರ ನಡುವೆ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು
1947 ರಲ್ಲಿ, ಆಚಾರ್ಯ ಕೃಪ್ಲಾನಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು, ನಂತರ ಸೀತಾರಾಮಯ್ಯ ಅವರು 1948-49 ರವರೆಗೆ ಪಕ್ಷದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿದ್ದರು.
1950ರಲ್ಲಿ, ಟಂಡನ್ ಅವರು ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾದರು ನಂತರ ನೆಹರು 1951 ಮತ್ತು 1955 ರ ನಡುವೆ ಪಕ್ಷದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ನೆಹರು 1955 ರಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ತೊರೆದರು. ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿ ಅವರು 1959 ರಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು, ನಂತರ ಎನ್ ಎಸ್ ರೆಡ್ಡಿ ಅವರು 1963 ರವರೆಗೆ ಚುಕ್ಕಾಣಿ ಹಿಡಿದಿದ್ದರು.
1964 -1984 ರ ನಡುವೆ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು
1964-67ರಲ್ಲಿ ಕೆ.ಕಾಮರಾಜ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರೆ, 1968-69ರಲ್ಲಿ ಎಸ್.ನಿಜಲಿಂಗಪ್ಪ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು.
1970-71ರಲ್ಲಿ ಜಗಜೀವನ್ ರಾಮ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಡಾ.ಶಂಕರ್ ದಯಾಳ್ ಶರ್ಮಾ 1972-74ರ ವರೆಗೆ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ದೇವಕಾಂತ್ ಬರುವಾ 1975-77ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. 1978-1984ರ ವರೆಗೆ ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿ ಮತ್ತೆ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು.
1985 -1998 ರ ನಡುವೆ
ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿಯವರ ಹತ್ಯೆಯ ನಂತರ 1985 ರಿಂದ 1991 ರವರೆಗೆ ಅವರ ಮಗ ರಾಜೀವ್ ಗಾಂಧಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. 1992-1996ರ ನಡುವೆ ಪಿ ವಿ ನರಸಿಂಹ ರಾವ್ ಅವರು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ಅದರ ನಂತರ ಸೀತಾರಾಮ ಕೇಸರಿ ಅವರು ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದರು. 1998ರಲ್ಲಿ ಸೋನಿಯಾ ಗಾಂಧಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ಅವರು ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದಾಗ 2017ರ ವರೆಗೆ ಚುಕ್ಕಾಣಿ ಹಿಡಿದಿದ್ದರು. ಲೋಕಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯ ಸೋಲಿನ ನಂತರ ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದ ನಂತರ ಸೋನಿಯಾ ಗಾಂಧಿ 2019 ರಲ್ಲಿ ಹಂಗಾಮಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ನಿಮ್ಮ ಕಾಮೆಂಟ್ ಬರೆಯಿರಿ