ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಚುನಾವಣೆ: ಮಾಯಾವತಿ-ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌-ಓವೈಸಿ ಪ(ಒ)ಡೆಯುವ ಮತಗಳು ಅಖಿಲೇಶ್ ಯಾದವ್ ಅಧಿಕಾರದ ಕನಸು ನನಸಿಗೆ ಅಡ್ಡಿಯಾಗಬಹುದೇ…?

ಬಹುಜನ ಸಮಾಜ ಪಕ್ಷ (ಬಿಎಸ್‌ಪಿ) ಮುಖ್ಯಸ್ಥೆ ಮಾಯಾವತಿ ಅವರು ಮೌನವಾಗಿರುವುದು ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಕುತೂಹಲಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
ಆಡಳಿತಾರೂಢ ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ (ಬಿಜೆಪಿ) ಸಮಾಜವಾದಿ ಪಕ್ಷ (ಎಸ್‌ಪಿ) ಬಹು ಹಂತದ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರ ಹಿಡಿಯಲು ಶತಾಯ-ಗತಾಯ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದು, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡುತ್ತಿದೆ. ಈ ಮಧ್ಯೆ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿರುವ ಬಿಎಸ್‌ಪಿ ಮುಖ್ಯಸ್ಥೆ ಮಾಯಾವತಿಯ ನಿಗೂಢ ಮೌನ ಈಗ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಚುನಾವಣಾ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಮಿಲಿಯನ್‌ ಡಾಲರ್‌ ಪ್ರಶ್ನೆಯಾಗಿದೆ. ಜೊತೆಗೆ ಹೈದರಾಬಾದ್ ಸಂಸದ ಅಸಾದುದ್ದೀನ್ ಓವೈಸಿ ಅವರ ಪಕ್ಷ ಎಂಐಎಂಐಎಂ ಪಕ್ಷವು ಈ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರೀ ತುರುಸಿನಿಂದ ಸ್ಪರ್ಧೆಗೆ ಇಳಿದಿರುವುದು ಮುಸ್ಲಿಂ ಮತದಾರರಿಗೆ ಹೊಸ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಲಿದೆಯೇ ಎಂಬುದು ಸಹ ಫಲಿತಾಂಶದಲ್ಲಿ ಗೊತ್ತಾಗಲಿದೆ.
ಮಾಯಾವತಿಯವರ ಬಿಎಸ್‌ಪಿ ಮತ್ತು ಓವೈಸಿಯ ಆಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ಮಜ್ಲಿಸ್-ಎ-ಇತ್ತೆಹಾದ್-ಉಲ್-ಮುಸ್ಲಿಮೀನ್ (ಎಐಎಂಐಎಂ) ಕೆಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ನೀಡುತ್ತಿರುವ ಹೋರಾಟವು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಬಹುಮುಖಿಯಾಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಬಿಎಸ್‌ಪಿಯು ತನ್ನ ದಲಿತ ಮತಬ್ಯಾಂಕ್‌ನಿಂದ ರಾಜಕೀಯ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಗುಂಪುಗಳ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಅವಕಾಶಗಳಿಗೆ ಅಪೇಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.
ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಯಾವತಿ ಏಕಾಂಗಿಯಾಗಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಇತರ ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳನ್ನು (OBC) ತಲುಪುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅವರು ದಲಿತ-ಮುಸ್ಲಿಂ-ಬ್ರಾಹ್ಮಣರ ಹೊಸ ಜಾತಿ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ.
2007ರ ಬಹು-ಚರ್ಚಿತ ದಲಿತ-ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಸಾಮಾಜಿಕ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ನೊಂದಿಗೆ “ಅಚ್ಚರಿಯ ಫಲಿತಾಂಶ”ದ ಮೂಲಕ ಬಹುಮತವನ್ನು ಗಳಿಸಿತ್ತು. ತಮ್ಮ ಚುನಾವಣಾ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರ ದೇಶದ ಗಮನ ಸೆಳೆದಿದ್ದ ಮಾಯಾವತಿಯ ಈಗಿನ ಮೌನ ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರ ವಿರೋಧಿಗಳು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
2022ರಲ್ಲಿ ಬಿಎಸ್‌ಪಿ ದಲಿತ ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಮುದಾಯಗಳಿಂದ ತಲಾ 90 ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಕಣಕ್ಕಿಳಿಸಿದೆ. ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ವಿಧಾನಸಭೆಯಲ್ಲಿ ದಲಿತ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ 84 ಸ್ಥಾನಗಳು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ (SC) ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಮೀಸಲಾಗಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಬಿಎಸ್‌ಪಿ ಈ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಇತರ ಪಕ್ಷಗಳಿಗಿಂತ ಬಹಳ ಮುಂದಿಲ್ಲ.
ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಇತರ ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಯ ಪಕ್ಷಗಳ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಅವರ ಮುಂದುವರಿದ ಆದ್ಯತೆಯು ಸಮಾಜವಾದಿ ಪಕ್ಷದ ಭವಿಷ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು. ಮಾಯಾವತಿ ಅವರು 2017 ರಲ್ಲಿ ದಲಿತ-ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಸಂಯೋಜನೆಯಿಂದ ದಲಿತ-ಮುಸ್ಲಿಂ ಸೋಶಿಯಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ಗೆ ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರ ಬದಲಿಸಿದಾಗ ಸುಮಾರು 100 ಮುಸ್ಲಿಂ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಕಣಕ್ಕಿಳಿಸಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಆಗ ಅವರು ವಿಫಲರಾದರು ಆದರೆ ಮಾಯಾವತಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಮತಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಗಿ ಮುಸ್ಲಿಮರನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದನ್ನು ಮಾತ್ರ ನಿಲ್ಲಿಸಲಿಲ್ಲ.
ದಲಿತರು ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಮರಲ್ಲದೆ, ಮಾಯಾವತಿ ಅವರು ಹಿರಿಯ ಬಿಎಸ್‌ಪಿ ನಾಯಕ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಸಮುದಾಯದ ಸತೀಶ್ ಚಂದ್ರ ಮಿಶ್ರಾ ಅವರನ್ನು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಚಾರವನ್ನು ದೀರ್ಘಕಾಲ ಮುನ್ನಡೆಸಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡಿದರು. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಹಿಂದುಳಿದ ಮತ್ತು ಒಬಿಸಿ ಸಮುದಾಯದ ನಾಯಕರಿಗೆ ಅವರು ಟಿಕೆಟ್ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.

ಲಕ್ನೋದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಮರಳುವ ಗುರಿ ಹೊಂದಿರುವ ಸಮಾಜವಾದಿ ಪಕ್ಷದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಅಖಿಲೇಶ್ ಯಾದವ್ ಅವರ ಸವಾಲನ್ನು ಒಬಿಸಿ ವೋಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಮೇಲೆ ಬಿಎಸ್‌ಪಿ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿರುವುದು ಈಗ ಸಮಾಜವಾದಿ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಈಗ ತಲೆಬಿಸಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಯಾಕೆಂದರೆ ಒಬಿಸಿಗಳು ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಮರು ಸಮಾಜವಾದಿ ಪಕ್ಷದ ಪ್ರಮುಖ ಮತ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು.
ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಸಮಾಜವಾದಿ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಈಗ ಎದುರಾಗಿರುವ ಮತ್ತೊಂದು ತಲೆನೋವು ಓವೈಸಿಯ ಎಐಎಂಐಎಂ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಎದುರಾಗಿದೆ. ಎಐಎಂಐಎಂ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೀಮಿತ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ, ಓವೈಸಿ ತಮ್ಮ ಚುನಾವಣಾ ರ್ಯಾಲಿಗಳಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಜನರನ್ನು ಸೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ. ಎಐಎಂಐಎಂ ಸುಮಾರು 100 ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸುತ್ತಿರುವ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲೂ ಓವೈಸಿ ಮುಸ್ಲಿಮರಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಅಲೆ ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ, ಓವೈಸಿ ಜಾತಿ ಆಧಾರಿತ ಸಣ್ಣ ಪಕ್ಷಗಳೊಂದಿಗೆ ಮೈತ್ರಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯನ್ನು ಘೋಷಿಸುವ ಬಿಹಾರದ ಸೂತ್ರಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದಾರೆ. ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಮತದಾರರನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿರುವ ಓವೈಸಿ ಕನಿಷ್ಠ ಎಂಟು ಹಿಂದೂ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನೂ ಕಣಕ್ಕಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಓವೈಸಿಯ ಪಕ್ಷ ಪಶ್ಚಿಮ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಮತದಾರರ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ 35 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಶೇಕಡಾ 30ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮುಸ್ಲಿಂ ಮತದಾರರನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಒಂಬತ್ತು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಮರು ಶೇ.50ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮತದಾರರಿದ್ದಾರೆ.
ಓವೈಸಿಯ ಎಐಎಂಐಎಂ (AIMIM) ಕಳೆದ ಬಿಹಾರ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಮತದಾರರಿಗೆ ಹೊಸ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತ್ತು, ಅಲ್ಲಿ ಸಮುದಾಯವು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಸಮಾಜವಾದಿ ಪಕ್ಷದಂತೆಯೇ ಯಾದವರ ಬೆಂಬಲ ಹೊಂದಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜನತಾ ದಳ(RJD)ಕ್ಕೆ ಮತ ಹಾಕುವುದನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಬೇರೆ ದಾರಿಯಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಬಿಹಾರದಲ್ಲಿ ಎಐಎಂಐಎಂ ಐದು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಗೆಲ್ಲುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿತ್ತು. ಅಂದರೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಮುಸ್ಲಿಮ್‌ ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿತ್ತು. ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿಯೂ ಮುಸ್ಲಿಂ ಮತದಾರರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಮಾಜವಾದಿ ಪಕ್ಷದ ಮತದಾರರು ಮತ ಹಾಕುತ್ತಾರೆ ಅಥವಾ ಮಾಯಾವತಿಯ ಬಿಎಸ್‌ಪಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಈ ಸಲದ ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಯಾವತಿ ಸುಮಾರು 100 ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಟಿಕೆಟ್‌ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.

ಮಾಯಾವತಿ ಮತ್ತು ಓವೈಸಿ ಇಬ್ಬರೂ ಮುಸ್ಲಿಂ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಕಣಕ್ಕಿಳಿಸಿರುವ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅಖಿಲೇಶ್ ಯಾದವ್ ನೇತೃತ್ವದ ಎಸ್‌ಪಿ-ಆರ್‌ಎಲ್‌ಡಿ ಮೈತ್ರಿಗೆ ಕಠಿಣ ಸವಾಲು ಎದುರಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಸಮಾಜವಾದಿ ಪಾರ್ಟಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಮತ ಬ್ಯಾಂಕಿಗೆ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ ಸಹ ಕೈ ಹಾಕಿದೆ. ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ 60 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮುಸ್ಲಿಂ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಕಣಕ್ಕಿಳಿಸಿದೆ. 2017 ರಲ್ಲಿ, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ಪಕ್ಷದ ಮೈತ್ರಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿತ್ತು.
ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನಾಯಕಿ ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಗಾಂಧಿ ವಾದ್ರಾ ಅವರು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷದ ಪ್ರಚಾರವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದ್ದಾರೆ, ಆದರೆ ತಮ್ಮ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು 2022 ರಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ತರುವುದಿಲ್ಲ ಆದರೆ 2024 ರ ಲೋಕಸಭೆ ಚುನಾವಣೆ ಮತ್ತು 2027ರ ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಬೇಕಾದ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಬಹುದು ಎಂಬ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರದ ಮೇಲೆ ಅವರು ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ 144 ಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ಸ್ಪರ್ಧೆ ಮಾಡಿದ್ದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಈ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ 400ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸುತ್ತಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ 2017 ರಲ್ಲಿ ಗಳಿಸಿದ್ದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ. ಆದರೆ ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಗಾಂಧಿಯವರು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನತ್ತ ಹೆಚ್ಚು ಮತಗಳನ್ನು ಸೆಳೆದರೆ ಅದು ಅಖಿಲೇಶ್ ಯಾದವ್‌ಗೆ ಅದು ಹೆಚ್ಚು ತೊಂದರೆಯಾಗುತ್ತದೆ, ಇಬ್ಬರೂ ಹಿಂದುಳಿದ ಮತ್ತು ದಲಿತ ಸಮುದಾಯಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಗಾಂಧಿ ಕೂಡ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ಗೆ ಮಹಿಳಾ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಮೀಸಲಿಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಎಸ್‌ಪಿ, ಬಿಎಸ್‌ಪಿ, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಮತ್ತು ಎಐಎಂಐಎಂ ಪಕ್ಷಗಳು ಮುಸ್ಲಿಂ-ದಲಿತ-ಹಿಂದುಳಿದ ಜಾತಿಗಳ ಮತದಾರರ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿರುವುದು ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಚಾರಗಳು ಮತ್ತು ಟಿಕೆಟ್ ಹಂಚಿಕೆಯಿಂದ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇದು ಬಿಜೆಪಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳು, ದಲಿತರು ಹಾಗೂ ಮುಸ್ಲಿಮರ ಮತಗಳನ್ನೇ ಹೆಚ್ಚು ನಂಬಿಕೊಂಡಿರುವ ಅಖಿಲೇಶ್ ಯಾದವ್ ಅವರ ಪುನರಾಗಮನದ ಕನಸನ್ನು ನನಸಾಗಿಸಲು ಅಡ್ಡಿಯಾಗಬಹುದು.