ನವದೆಹಲಿ : ಅಯೋಧ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 400 ಕಂಬಗಳು, 44 ಬಾಗಿಲುಗಳುಳ್ಳ ನೂತನ ರಾಮಂದಿರದ ನೂತನ ರಾಮನ ವಿಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಸೋಮವಾರ ಪ್ರಾಣ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ ಮಾಡಿದರು. ನೂರಾರು ಧಾರ್ಮಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು, ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಸೆಲೆಬ್ರಿಟಿಗಳು ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡಿದ್ದರು.
ಅಯೋಧ್ಯಾ ನಗರದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಮಾರಂಭಕ್ಕೆ ದೇಶವು ಸಾಕ್ಷಿಯಾಯಿತು. ಅಯೋಧ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಈ ನೂತನ ರಾಮಮಂದಿರ ನಿರ್ಮಾಣ ಆಗುವ ವರೆಗೆ ರಾಮ ಜನ್ಮಭೂಮಿಯ 500 ವರ್ಷಗಳ ಸುದೀರ್ಘ ವಿವಾದವು ಹೇಗೆ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು..? ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಥೂಲ ಅವಲೋಕನ ಇಲ್ಲಿದೆ.
1528ರಲ್ಲಿ ಬಾಬ್ರಿ ಮಸೀದಿ ನಿರ್ಮಾಣ …
ರಾಮಮಂದಿರ ಚಳುವಳಿಯ ಆರಂಭವು 1528 ರಲ್ಲಿ ಮೊಘಲ್ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಬಾಬರನ ಕಮಾಂಡರ್ ಮೀರ್ ಬಾಕಿಯಿಂದ ಬಾಬರಿ ಮಸೀದಿಯ ನಿರ್ಮಾಣದ ನಂತರ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಮಸೀದಿಯನ್ನು ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯದ ಅವಶೇಷಗಳ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯು ಎರಡು ಸಮುದಾಯಗಳ ನಡುವೆ ದಶಕಗಳ ಚರ್ಚೆ ಮತ್ತು ಘರ್ಷಣೆಗೆ ವೇದಿಕೆಯಾಯಿತು. .
1751: ಮರಾಠರ ಹಕ್ಕು
ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷ (ಬಿಜೆಪಿ)ದ ಮಾಜಿ ರಾಜ್ಯಸಭಾ ಸಂಸದ ಬಲ್ಬೀರ್ ಪುಂಜ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ‘ಟ್ರಿಸ್ಟ್ ವಿಥ್ ಅಯೋಧ್ಯೆ: ಡಿಕಾಲೋನೈಸೇಶನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ’ ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಮರಾಠರು ಅಯೋಧ್ಯೆ, ಕಾಶಿ ಮತ್ತು ಮಥುರಾವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು ಎಂದು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಹಲವು ವಿವಾದಗಳು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಹಲವಾರು ವೇದಿಕೆಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. 1853: ಅಯೋಧ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಬಾಬರಿ ಮಸೀದಿ ನಿರ್ಮಾಣದ 230 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ 1853ರಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾದ ಹಿಂಸಾಚಾರದ ಮೊದಲ ಘಟನೆ ನಡೆಯಿತು. ಅವಧ್‌ನ ನವಾಬ್ ವಾಜಿದ್ ಷಾ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಪಂಥವೊಂದು, ಮೊಘಲ್ ದೊರೆ ಬಾಬರ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಧ್ವಂಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡು ಹೋರಾಟ ನಡೆಸಿತು.
1858: ನಿಹಾಂಗ್ ಸಿಖ್ಖರ ಬೇಡಿಕೆ
1858 ರಲ್ಲಿ, ನಿಹಾಂಗ್ ಸಿಖ್ಖರು ಬಾಬರಿ ಮಸೀದಿಯನ್ನು ಭಗವಾನ್ ರಾಮನ ಜನ್ಮಸ್ಥಳವೆಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು. ಈ ಘಟನೆಯು ವಿವಾದಿತ ಸ್ಥಳದ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಟದ ಆರಂಭವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿತು, ಮುಂಬರುವ ಸಂಘರ್ಷಗಳನ್ನು ಮುನ್ಸೂಚಿಸಿತು.
ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್, 2019 ರ ತನ್ನ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪಿನಲ್ಲಿ, ನಿಹಾಂಗ್ ಬಾಬಾ ಫಕೀರ್ ಸಿಂಗ್ ಖಾಲ್ಸಾ ಮತ್ತು 25 ನಿಹಾಂಗ್ ಸಿಖ್ಖರು ಮಸೀದಿಯ ಆವರಣಕ್ಕೆ ನುಗ್ಗಿದರು ಮತ್ತು ಮಸೀದಿಯ ಸ್ಥಳವು ಭಗವಾನ್ ರಾಮನ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಜನ್ಮಸ್ಥಳ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು ಎಂಬ ವರದಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದೆ.
1885: ಮೊದಲ ಕಾನೂನು ಹೋರಾಟ
ನಿರ್ಮೋಹಿ ಅಖಾಡದ ಅರ್ಚಕ ರಘುವರ ದಾಸ್ ಅವರು ಮಸೀದಿಯ ಹೊರ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಅನುಮತಿ ಕೋರಿ 1885 ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಕಾನೂನು ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿದರು. ಅರ್ಜಿ ವಜಾಗೊಂಡರೂ, ಅದು ಕಾನೂನು ಪೂರ್ವನಿದರ್ಶನವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು ಮತ್ತು ವಿವಾದವನ್ನು ಜೀವಂತವಾಗಿರಿಸಿತು.
ಆ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಅಯೋಧ್ಯೆ ನಗರದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತವು ಹಿಂದೂಗಳು ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಮರಿಗೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪೂಜಾ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವ ಸ್ಥಳದ ಸುತ್ತಲೂ ಬೇಲಿ ಹಾಕಿತು ಮತ್ತು ಅದು ಸುಮಾರು 90 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಹಾಗೆಯೇ ಇತ್ತು.
1949: ಬಾಬರಿ ಮಸೀದಿಯೊಳಗೆ ‘ರಾಮ ಲಲ್ಲಾ’ ವಿಗ್ರಹಗಳು
ಡಿಸೆಂಬರ್ 22, 1949 ರ ರಾತ್ರಿ, ಬಾಬರಿ ಮಸೀದಿಯೊಳಗೆ ‘ರಾಮ ಲಲ್ಲಾ’ ವಿಗ್ರಹಗಳು ಪತ್ತೆಯಾಯಿತು. ಇದರ ನಂತರ ಗೋಪಾಲ ಸಿಂಗ್ ವಿಶಾರದ ಅವರು ರಾಮ ಜನ್ಮಭೂಮಿಯ ದೇವರನ್ನು ಪೂಜಿಸಲು ಅನುಮತಿ ಕೋರಿ ಫೈಜಾಬಾದ್ ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಹಿಂದೂಗಳು ಮಸೀದಿಯೊಳಗೆ ರಾಮನ ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಇರಿಸಿದರು ಎಂದು ಮುಸ್ಲಿಮರು ಆರೋಪಿಸಿದರು. ಎರಡೂ ಪಕ್ಷಗಳ ಸಿವಿಲ್ ಮೊಕದ್ದಮೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಸರ್ಕಾರವು ಆ ಸ್ಥಳವನ್ನು ವಿವಾದಿತ ಪ್ರದೇಶವೆಂದು ಘೋಷಿಸಿತು ಮತ್ತು ಗೇಟ್‌ಗಳಿಗೆ ಬೀಗ ಹಾಕಿತು.
1950-1959: ಕಾನೂನು ಮೊಕದ್ದಮೆಗಳು...
ಮುಂದಿನ ದಶಕವು ಕಾನೂನು ಮೊಕದ್ದಮೆಗಳ ಉಲ್ಬಣಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಯಿತು, ನಿರ್ಮೋಹಿ ಅಖಾಡವು ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಪೂಜಿಸುವ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಕೋರಿತು ಮತ್ತು ಸುನ್ನಿ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ವಕ್ಫ್ ಮಂಡಳಿಯು ಸೈಟ್ ಅನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿತು.
1961: ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಹಾಶಿಮ್ ಎಂಬವರು ಮುಸ್ಲಿಮರಿಗೆ ಈ ವಿವಾದಿತ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಮರಳಿ ನೀಡಬೇಕು ಎಂದು ಮನವಿ ಮಾಡಿದರು. ಸುನ್ನಿ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ವಕ್ಫ್ ಮಂಡಳಿಯು ಫೈಜಾಬಾದ್ ಸಿವಿಲ್ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಬಾಬರಿ ಮಸೀದಿಯನ್ನು ಮಂಡಳಿಯ ಆಸ್ತಿ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲು ದಾವೆ ಹೂಡಿತು.
1984: ವಿಶ್ವ ಹಿಂದೂ ಪರಿಷತ್ತು ಭಗವಾನ್ ರಾಮನ ಜನ್ಮಸ್ಥಳದ ‘ವಿಮೋಚನೆ’ ಮತ್ತು ದೇವಾಲಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಆಂದೋಲನ ಮುನ್ನಡೆಸಿತು. ನಂತರ ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷದ (ಬಿಜೆಪಿ) ನಾಯಕ ಎಲ್‌ಕೆ ಅಡ್ವಾಣಿ ಪ್ರಚಾರದ ನಾಯಕತ್ವವನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು.
1986 : ಬಾಬರಿ ಮಸೀದಿ ಬೀಗ ತೆರೆದರು..
ಹರಿಶಂಕರ ದುಬೆ ಅವರ ಮನವಿಯ ಮೇರೆಗೆ ಅಯೋಧ್ಯೆ ಜಿಲ್ಲಾ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ವಿವಾದಿತ ಮಸೀದಿಯ ಬಾಗಿಲುಗಳನ್ನು ತೆರೆಯಲು ಆದೇಶಿಸಿದರು. ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಾಗಿ ಬಾಬರಿ ಮಸೀದಿ ಕ್ರಿಯಾ ಸಮಿತಿ ರಚಿಸಲಾಯಿತು.
1986 ರಲ್ಲಿ, ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ರಾಜೀವ ಗಾಂಧಿ ನೇತೃತ್ವದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸರ್ಕಾರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಬಾಬರಿ ಮಸೀದಿಯ ಬೀಗಗಳನ್ನು ತೆರೆಯಲಾಯಿತು, ಹಿಂದೂಗಳಿಗೆ ಒಳಗೆ ಪೂಜೆ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಈ ನಿರ್ಧಾರವು ಮತ್ತಷ್ಟು ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು ಮತ್ತು ರಾಮ ಜನ್ಮಭೂಮಿ ನಿರೂಪಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಕ್ಷಣವಾಯಿತು.
ವಿಶ್ವ ಹಿಂದೂ ಪರಿಷತ್ (VHP) 1990 ರಲ್ಲಿ ರಾಮಮಂದಿರ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಗಡುವನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿತು, ಮಂದಿರದ ಬೇಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಬಲವಾಗಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿತು. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿಯ ಹಿರಿಯ ನಾಯಕ ಎಲ್.ಕೆ. ಅಡ್ವಾಣಿಯವರ ರಥಯಾತ್ರೆ ಆರಂಭವಾಯಿತು.
ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿಎಚ್‌ಪಿ ಮತ್ತು ಬಿಜೆಪಿ ರಾಮ ಜನ್ಮಭೂಮಿಯ ‘ವಿಮೋಚನೆ’ಗೆ ಬೆಂಬಲ ಪಡೆಯಿತು.
1990: ಅಡ್ವಾಣಿ ರಥಯಾತ್ರೆ
1990ರಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದ ಎಲ್‌ಕೆ ಅಡ್ವಾಣಿ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿಯು ಗುಜರಾತ್‌ನ ಸೋಮನಾಥದಿಂದ ಅಯೋಧ್ಯೆಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಥಯಾತ್ರೆ ನಡೆಯಿತು. ಮೆರವಣಿಗೆಯು ನೂರಾರು ನಗರಗಳು ಮತ್ತು ಹಳ್ಳಿಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಗಿತು ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಕೋಮು ಗಲಭೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಪ್ರಧಾನಿ ಚಂದ್ರಶೇಖರ ಮಾತುಕತೆಯ ಮೂಲಕ ವಿವಾದವನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು.ಎಲ್.ಕೆ. ಅಡ್ವಾಣಿ 1990 ರ ರಥಯಾತ್ರೆಯು ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಬೆಂಬಲ ಪಡೆಯುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಮಸೀದಿಯನ್ನು ಕೆಡವಲು ವಿಫಲವಾದ ಪ್ರಯತ್ನದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಇದು ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ತಿರುವು ನೀಡಿತು. 1991ರಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂತು.
1992: ಬಾಬರಿ ಮಸೀದಿಯ ಧ್ವಂಸ
1992 ರಾಮಜನ್ಮಭುಮಿ ಆಂದೋಲನದ ಪರಾಕಾಷ್ಠೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಯಿತು. ಬಾಬರಿ ಮಸೀದಿಯ ಧ್ವಂಸಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಭರವಸೆ ನೀಡಿದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಇದು ನಡೆಯಿತು. ದುರಂತದ ಘಟನೆ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಗಲಭೆಗಳು ಭಾರತದ ರಾಜಕೀಯದ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಿದವು.
1993-1994: ದಂಗೆಗಳು
ಬಾಬರಿ ಮಸೀದಿ ಧ್ವಂಸದ ನಂತರ, ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಕೋಮು ಗಲಭೆಗಳು ಭುಗಿಲೆದ್ದವು, ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಜೀವಗಳು ಮತ್ತು ಆಸ್ತಿಪಾಸ್ತಿಗಳಿಗೆ ಹಾನಿಯಾಯಿತು.
ಪಿ.ವಿ. ನರಸಿಂಹ ರಾವ್ ನೇತೃತ್ವದ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ವಿವಾದಿತ ಪ್ರದೇಶದ ಸ್ವಾಧೀನವನ್ನು ಡಾ. ಇಸ್ಮಾಯಿಲ್ ಫಾರುಕಿ ಅವರು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದರು, ಇದು 1994 ರಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ತೀರ್ಪು ಸ್ವಾಧೀನವನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯಿತು, ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸಿತು.
2002-2003: ಪುರಾತತ್ವ ಇಲಾಖೆ ಉತ್ಖನನ…
ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ 2002 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕರಣದ ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು ಮತ್ತು ಆರ್ಕಿಯಲಾಜಿಕಲ್ ಸರ್ವೆ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (ASI) ಮಸೀದಿಯ ಕೆಳಗೆ ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯದ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಲು ಉತ್ಖನನಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿತು. ಇದೇವೇಳೆ ಕಾನೂನು ಹೋರಾಟ ಮುಂದುವರೆಯಿತು. ಆಗಸ್ಟ್ 2003ರಲ್ಲಿ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ಮಸೀದಿಯ ಕೆಳಗೆ ದೇವಾಲಯದ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ ಎಂದು ಹೇಳಿತು. ಆದರೆ ಮುಸ್ಲಿಂ ಪಕ್ಷವು ಈ ಸರ್ವೆ ಬಗ್ಗೆ ಆಕ್ಷೇಪಿಸಿತು.
2009-10: ಲಿಬರ್ಹಾನ್ ಆಯೋಗದ ವರದಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ
16 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ 399 ಸಭೆಗಳ ನಂತರ, ಲಿಬರ್ಹಾನ್ ಆಯೋಗವು ತನ್ನ ವರದಿಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿತು, ಬಾಬರಿ ಮಸೀದಿ ಧ್ವಂಸದ ಸಂಕೀರ್ಣ ವಿವರಗಳನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿತು ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ನಾಯಕರನ್ನು ಇದರಲ್ಲಿ ಹೆಸರಿಸಿತು.
ಲಿಬರ್ಹಾನ್ ಆಯೋಗವು ಎಲ್ ಕೆ ಅಡ್ವಾಣಿ, ಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಬಿಜೆಪಿ ನಾಯಕರನ್ನು ಹೆಸರಿಸಿ ಅದು ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿ ಸುಮಾರು 17 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಜೂನ್ 2009 ರಂದು ತನ್ನ ವರದಿಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿತು – .
2010 ರ ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪು
ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟಿನ 2010 ರ ತೀರ್ಪು ಹಿಂದೂಗಳು, ಮುಸ್ಲಿಮರು ಮತ್ತು ನಿರ್ಮೋಹಿ ಅಖಾಡ ನಡುವೆ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ವಿವಾದವನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ನಿರ್ಧಾರವು ಮೇಲ್ಮನವಿಗಳು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾನೂನು ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿತು.
2019: ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ಐತಿಹಾಸಿಕ ತೀರ್ಪು
2019 ರಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪಿನಲ್ಲಿ, ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ರಾಮಮಂದಿರ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವಾದಿತ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಹಿಂದೂಗಳಿಗೆ ನೀಡಿತು ಮತ್ತು ಮಸೀದಿ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಪರ್ಯಾಯ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಮಂಜೂರು ಮಾಡಿತು.
2020: ರಾಮ ಮಂದಿರಕ್ಕೆ ಶಂಕುಸ್ಥಾಪನೆ
ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು ಆಗಸ್ಟ್ 5, 2020 ರಂದು ಬಾಬರಿ ಮಸೀದಿ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಭವ್ಯವಾದ ರಾಮ ಮಂದಿರಕ್ಕೆ ಶಂಕುಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡಿದರು. ‘ಭೂಮಿ ಪೂಜೆ’ ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ರಾಮ ಜನ್ಮಭೂಮಿ ತೀರ್ಥ ಕ್ಷೇತ್ರ ಟ್ರಸ್ಟ್‌ನ ರಚನೆಯು ರಾಮ ಮಂದಿರದ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು.
2024: ರಾಮಮಂದಿರ ಉದ್ಘಾಟನೆ
ಜನವರಿ 22, 2024 ರಂದು ಅಯೋಧ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಸದಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ರಾಮ ಲಲ್ಲಾ ವಿಗ್ರಹದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆ ಸಮಾರಂಭ ನಡೆಯಿತು. ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ ನೇತೃತ್ವ ವಹಿಸಿದ್ದರು.
ನಿಮ್ಮ ಕಾಮೆಂಟ್ ಬರೆಯಿರಿ