ಭೋಪಾಲ್‌ : ಏಷ್ಯಾದ ಅತ್ಯಂತ ಹಿರಿಯ ಆನೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾದ 100 ವರ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವಯಸ್ಸಿನ ‘ವತ್ಸಲಾ’ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಹೆಣ್ಣಾನೆ ಮಂಗಳವಾರ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಪನ್ನಾ ಹುಲಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಮೃತಪಟ್ಟಿದೆ ಎಂದು ಅಧಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬರು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಈ ಆನೆಯನ್ನು ಕೇರಳದಿಂದ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ನರ್ಮದಾಪುರಂಗೆ ತರಲಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಪನ್ನಾ ಹುಲಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಗಿತ್ತು.
“ವತ್ಸಲಾಳನ್ನು ಏಷ್ಯಾದ ಅತ್ಯಂತ ಹಿರಿಯ ಆನೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಶಿಬಿರದಲ್ಲಿ ವತ್ಸಲಾ ಆನೆಯ ಅಂತಿಮ ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಗೌರವಯುತವಾಗಿ ನಡೆಸಲಾಯಿತು. ಅದರ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪನ್ನಾ ಹುಲಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ನೌಕರರು ನಡೆಸಿದ್ದಾರೆ” ಎಂದು ಹೇಳಿಕೆ ತಿಳಿಸಿದೆ.
ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ, ವತ್ಸಲಾ ಪ್ರವಾಸಿಗರ ಆಕರ್ಷಣೆಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ಹಿರಿಯ ಆನೆಯಾಗಿದ್ದ ಅದು ಕಾಯ್ದಿಟ್ಟ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಸಂಪೂರ್ಣ ಆನೆಗಳ ಗುಂಪನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುತ್ತಿತ್ತು. ಇತರ ಹೆಣ್ಣು ಆನೆಗಳು ಮರಿಗಳಿಗೆ ಜನ್ಮ ನೀಡಿದಾಗ, ಅದು ಅಜ್ಜಿಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
ವತ್ಸಲಾ ತನ್ನ ಮುಂಭಾಗದ ಕಾಲುಗಳ ಉಗುರುಗಳಿಗೆ ಗಾಯಗಳಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಕಾಯ್ದಿಟ್ಟ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶದ ಹಿನೌಟಾ ಪ್ರದೇಶದ ಖೈರೈಯಾನ್ ಚರಂಡಿಯ ಬಳಿ ಕುಳಿತಿತ್ತು. ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಅದನ್ನು ಮೇಲಕ್ಕೆತ್ತಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರು, ಆದರೆ ಆನೆ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಸಾವಿಗೀಡಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೆ ತಿಳಿಸಿದೆ.
ವೃದ್ಧಾಪ್ಯದ ಕಾರಣ ಈ ಆನೆ ತನ್ನ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ದೂರ ನಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಆನೆಯನ್ನು ಹಿನೌಟಾ ಆನೆ ಶಿಬಿರದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿದಿನ ಖೈರೈಯಾನ್ ಚರಂಡಿಗೆ ಆನೆಯನ್ನು ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿಸಲು ಕರೆದೊಯ್ಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ತಿನ್ನಲು ಗಂಜಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಪನ್ನಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹುಲಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪಶುವೈದ್ಯರು ಮತ್ತು ವನ್ಯಜೀವಿ ತಜ್ಞರು ವತ್ಸಲಾ ಆನೆಯ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಸರಿಯಾದ ಆರೈಕೆಯಿಂದಾಗಿ, ಕಾಯ್ದಿಟ್ಟ ಪ್ರದೇಶದ ವಿರಳ ಮತ್ತು ಒಣ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘಕಾಲ ಬದುಕಿತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.
ವತ್ಸಲಾ ಮರಣದೊಂದಿಗೆ, ಪ್ರೀತಿ, ಪರಂಪರೆ ಮತ್ತು ವನ್ಯಜೀವಿ ಸಮರ್ಪಣೆಯ ಒಂದು ಅಧ್ಯಾಯವು ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. ಅರಣ್ಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಮತ್ತು ವನ್ಯಜೀವಿ ಪ್ರಿಯರಲ್ಲಿ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ‘ದಾದಿ’ ಮತ್ತು ‘ದಾಯಿ ಮಾ’ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದ ವತ್ಸಲಾ 100 ವರ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಬದುಕಿತ್ತು. ಹಾಗೂ ವಯೋಸಹಜ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿತ್ತು. ಈ ಆನೆ ಪನ್ನಾ ಟೈಗರ್ ರಿಸರ್ವ್ (ಪಿಟಿಆರ್) ಒಳಗೆ ಒಂದು ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿತ್ತು.
ಮಾತೃ ಹೃದಯಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದ ವತ್ಸಲಾ ಆನೆ ಮರಿಗಳಿಗೆ ಆರೈಕೆದಾರ ಮತ್ತು ಸೂಲಗಿತ್ತಿಯಾಗಿಯೂ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿತ್ತು.
ಕೇರಳದ ನೀಲಂಬೂರು ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ವತ್ಸಲಾ, ಮರದ ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಆನೆಯಾಗಿ ತನ್ನ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತ್ತು. 1971 ರಲ್ಲಿ, ಈ ಆನೆಯನ್ನು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಹೋಶಂಗಾಬಾದಿಗೆ ಕರೆತರಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ 1993 ರಲ್ಲಿ ಪನ್ನಾ ಹುಲಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು.
ಒಂದು ದಶಕದ ಕಾಲ, ಪನ್ನಾ ಹುಲಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಹುಲಿಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುವಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದ ಆನೆ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಗೆ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿತ್ತು. 2003 ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಕೆಲಸದಿಂದ ನಿವೃತ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರೂ ಕೆಲಸವು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ನಿಲ್ಲಲಿಲ್ಲ.ಈ ಆನೆ ತಮ್ಮ ಉಳಿದ ಸಮುವನ್ನು ಆನೆ ಮರಿಗಳನ್ನು ಪೋಷಿಸಲು ಮೀಸಲಿಟ್ಟಿತು.
ವತ್ಸಲಾ ಪ್ರವಾಸಿಗರ ನೆಚ್ಚಿನ ಆನೆಯಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ನಿಸ್ಸಂದೇಹವಾಗಿ, ದೇಶೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಆಕರ್ಷಣೆಯಾಗಿತ್ತು.ಸೌಮ್ಯ ಸ್ವಭಾವ, ಪ್ರತಿಮಾರೂಪದ ಉಪಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಆರೈಕೆದಾರರೊಂದಿಗಿನ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಬಾಂಧವ್ಯದ ಮೂಲಕ ಪನ್ನಾದ ಹೆಮ್ಮೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.
ಆನೆಗೆ ಗೌರವ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾ, ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಮೋಹನಯಾದವ್ ಅವರು ‘X’ ನ ಪೋಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ, “‘ವತ್ಸಲಾ’ ಆನೆಯ ಶತಮಾನದ ಒಡನಾಟ ಇಂದು (ಮಂಗಳವಾರ) ವಿರಾಮಗೊಂಡಿತು. ಇಂದು (ಮಂಗಳವಾರ) ಮಧ್ಯಾಹ್ನ, ‘ವತ್ಸಲಾ’ ಪನ್ನಾ ಹುಲಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಕೊನೆಯುಸಿರೆಳೆಯಿತು. ಆನೆಯು ಮರಿಗಳನ್ನು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ನೋಡಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಭಾವನೆಗಳ ಸಂಕೇತವಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
“ಅದು ಕೇವಲ ಆನೆಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ; ಅದು ನಮ್ಮ ಕಾಡುಗಳ ಮೂಕ ರಕ್ಷಕಿ, ತಲೆಮಾರುಗಳ ಸ್ನೇಹಿತ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಭಾವನೆಗಳ ಸಂಕೇತವಾಗಿತ್ತು. ಹುಲಿ ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶದ ಈ ಪ್ರೀತಿಯ ಸದಸ್ಯೆ ತನ್ನ ಕಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ಅನುಭವಗಳ ಸಮುದ್ರವನ್ನು ಹೊತ್ತುಕೊಂಡಿದ್ದಳು” ಎಂದು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
“ಅವಳು ಶಿಬಿರದ ಆನೆಗಳ ಗುಂಪನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದಳು ಮತ್ತು ಅಜ್ಜಿಯಂತೆ ಆನೆ ಮರಿಗಳನ್ನು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ನೋಡಿಕೊಂಡಳು. ವತ್ಸಲಾ ಇಂದು ನಮ್ಮ ನಡುವೆ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಅವಳ ನೆನಪುಗಳು ನಮ್ಮ ಮಣ್ಣು ಮತ್ತು ಹೃದಯಗಳಲ್ಲಿ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ. ‘ವತ್ಸಲಾ’ ಳಿಗೆ ವಿನಮ್ರ ಗೌರವಗಳು! ಎಂದು ಯಾದವ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ನಿಮ್ಮ ಕಾಮೆಂಟ್ ಬರೆಯಿರಿ